Liceum Profilowane - wdrożenie zmiany dotyczącej struktury organizacyjnej i programowej w Zespole Szkół Ogólnokształcących i Szkole Mistrzostwa Sportowego w Biathlonie w Szklarskiej Porębie im.J.I.Sztaudyngera - opracowała Beata Szehidewicz

SPIS TREŚCI :

  WSTĘP

  ROZDZIAŁ I  – II Etap reformy oświaty – nowa jakość - Liceum Profilowane
I.1. Założenia ogólne
I.2. Akty prawne wprowadzające II etap reformy

ROZDZIAŁ II – Proces wyboru profilu w Zespole Szkół Ogólnokształcących i Szkole Mistrzostwa Sportowego w Biathlonie w Szklarskiej Porębie

ROZDZIAŁ III - Założenia programowo-organizacyjne Liceum Profilowanego o profilu usługowo-gospodarczym.
III.1. Cele kształcenia
III.2. Korelacja między zajęciami edukacyjnymi
III.3. Organizacja procesu kształcenia
III.4. Warunki technodydaktyczne

ZAKOŃCZENIE

WYKAZ LITERATURY

Liceum Profilowane to nowy typ szkoły wprowadzony wraz z realizacją II etapu reformy szkolnictwa. Reforma oświaty przebiega wraz z procesem transformacji polskiej gospodarki, którego celem jest stworzenie między innymi gospodarki rynkowej. Stawia to nowe zadania przed menedżerami oświaty, którzy powinni postrzegać szkołę jako element całego kontekstu życia gospodarczego i społecznego.

W związku z tym uznałam za istotne zajęcie się problematyką liceum profilowanego jako nowemu zjawisku w polskiej oświacie. Nie można jeszcze stwierdzić, jaką pozycję zajmie ten typ szkoły w całokształcie oferty oświatowej i czy spełni pokładane w nim nadzieje. Należy jednak nadmienić, że w opinii fachowców liceum profilowane ma szansę stać się najpopularniejszym typem szkoły ponadgimnazjalnej.

Doświadczenia krajów wysoko rozwiniętych wyraźnie wskazują na zależność między stopniem rozwoju sił wytwórczych a stopniem rozwoju całej gospodarki. Udział sektora usług w wielu krajach zwiększa się zarówno pod względem wielkości wytwarzanego dochodu jak i liczby zatrudnionych. Również w Polsce sfera usług może stworzyć absolwentom szkół coraz większe możliwości zatrudnienia oraz prowadzenia działalności gospodarczej.

ROZDZIAŁ I

II etap reformy oświaty - nowa jakość - Liceum Profilowane

"Wykształcenie jest inwestycją narodów i wolnych ludzi we własną przyszłość. To oświata i szkolnictwo wyższe zadecydują o pozycji Polski pośród innych państw. Wykształcenie określa dziś tożsamość narodu oraz rozwój jego kultury w warunkach otwarcia na świat. Edukacja jest też najlepszym sposobem wyrównywania szans życiowych. Dlatego za konieczne uznajemy przeprowadzenie radykalnej reformy systemu edukacji, dostosowującej ją do wymogów XXI wieku."

Wszystko wskazuje na to, że po zakończeniu II etapu reformy najpopularniejszymi szkołami ponadgimnazjalnymi będą licea profilowane. Będą to 3-letnie szkoły ogólnokształcące, które na podbudowie programowej gimnazjum przygotowywać będą uczniów do egzaminu maturalnego, a także do dalszego kształcenia poprzez system profilowania zajęć edukacyjnych. Powstaną one na bazie dzisiejszych techników i liceów zawodowych. Zamiast planowanych początkowo 4 profili rząd Leszka Millera wprowadził 14 profili kształcenia prozawodowego do wyboru. Profile nauczania i ich liczba powinny być dla każdej szkoły zmienne i uzależnione od aktualnych potrzeb lokalnego rynku pracy.

Absolwenci liceów profilowanych będą mogli podjąć pracę, uczyć się zawodu w szkole policealnej lub, po uzyskaniu świadectwa dojrzałości, ubiegać się o przyjęcie na wybrany kierunek studiów.

Istotnym elementem jest dążenie do uzyskania porównywalności świadectw w ramach Unii Europejskiej. W związku z tym w planach nauczania muszą być uwzględnione odpowiednie zajęcia edukacyjne i stosowna liczba godzin na ich realizację.

W liceum profilowanym kształcenie będzie więc odbywać się na dwóch obszarach:

1. kształcenia ogólnego (80 % czasu nauczania )
2. kształcenia profilowanego ( 20% czasu nauczania ).

1. zapewnienie absolwentowi przygotowania ogólnokształcącego umożliwiającego kontynuowanie kształcenia w szkołach wyższych,

2. przygotowanie absolwenta do egzaminu maturalnego na poziomie rozszerzonym w zakresie tych przedmiotów ogólnokształcących, które uzupełniane będą treściami kształcenia ogólnozawodowego, zależnie od wymagań i specyfiki profilu

3. tworzenie warunków do organizacji i prowadzenia kształcenia ogólnozawodowego, z uwzględnieniem zastosowania technologii informatycznej,

4. przygotowanie do działań przedsiębiorczych i możliwości podejmowania własnej działalności gospodarczej lub pracy w przedsiębiorstwach.

Szczególnie ważne jest przygotowanie ucznia do samodzielnego uczenia się, w tym samodzielnego wyszukiwania informacji o  technologiach wytwarzania w danej dyscyplinie technicznej, rozwiązaniach organizacyjnych, urządzeniach i materiałach oraz do samodzielnego kształtowania umiejętności niezbędnych w nowych sytuacjach zawodowych. Te umiejętności będą bardzo ważne dla absolwenta liceum profilowanego w procesie uzyskiwania kwalifikacji i w procesie przekwalifikowywania się.

Liceum Profilowane stwarza uczniom warunki do kształtowania następujących umiejętności:

• aktywnego poszukiwania pracy, świadomego jej podejmowania lub wyboru zawodu i kierunku dalszego kształcenia,

• przygotowania do stosowania technologii informacyjnej i komunikacyjnej w rozwiązywaniu problemów,

• analizowaniu zjawisk zachodzących w środowisku człowieka, w szczególności w środowisku pracy,

• oceniania wpływu cywilizacji na zmiany zachodzące w środowisku,

• zapobiegania w obszarze własnej działalności powstawaniu szkód ekologicznych,

• organizowania stanowiska pracy,

• analizowania i interpretowania zjawisk fizycznych występujących w  układach i ich elementach,

• przewidywania wyników doświadczeń i eksperymentów,

• badania i analizowania działania wybranych układów, urządzeń, maszyn lub innych obiektów,

• obsługiwania wybranych urządzeń powszechnego użytku,

• wyszukiwania i stosowania przepisów prawa regulujących daną działalność gospodarczą, usługową i organizacyjną,

• porównywania dostępnych rozwiązań technicznych i  organizacyjnych z tendencjami rozwojowymi danej dyscypliny,

Zakłada się, że ukształtowane umiejętności ogólnozawodowe będą w  dalszym procesie edukacyjnym szybko przełożone na umiejętności zawodowe.

1. profil – chemiczne badanie środowiska
2. profil – ekonomiczno-administracyjny
3. profil – elektroniczny
4. profil – elektrotechniczny
5. profil - kreowanie ubiorów
6. profil – kształtowanie środowiska
7. profil - leśnictwo i technologia drewna
8. profil – mechaniczne techniki wytwarzania
9. profil – mechatroniczny
10. profil – rolniczo-spożywczy
11. profil – socjalny
12. profil – transportowo-spedycyjny
13. profil – usługowo—gospodarczy
14. profil – zarządzanie informacją

I.2. Akty prawne wprowadzające II etap reformy

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, wraz z późniejszymi zmianami oraz zmianami projektowanymi w podejmowanej obecnie nowelizacji, wyróżnia wśród szkół publicznych i niepublicznych szkoły ponadgimnazjalne.

Art. 9 ust. 1 pkt 3 ustawy uchwalony przez Parlament w 1998 roku, wraz z projektem nowelizacji mówi, że szkoły ponadgimnazjalne to:

1. trzyletnie licea profilowane, umożliwiające uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego,
2. szkoły zawodowe o okresie nauczania nie dłuższym niż 2,5 roku, umożliwiające uzyskanie świadectwa potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, po zdaniu egzaminu, oraz dające możliwość dalszego kształcenia w szkole wymienionej w lit. c,
3. dwuletnie licea uzupełniające, umożliwiające absolwentom szkół wymienionych w lit. b uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu, o którym mowa w lit. a,
4. szkoły policealne o okresie nauczania nie dłuższym niż 2 lata, umożliwiające absolwentom szkół wymienionych w lit. a i c uzyskanie świadectwa potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, po zdaniu egzaminu.

Art. 17 ust. 5 wymienionej ustawy ustanawia podmiot odpowiedzialny za tworzenie sieci szkół ponadgimnazjalnych. Odpowiedni zapis głosi:

Rada powiatu ustala plan sieci publicznych szkół ponadgimnazjalnych, z uwzględnieniem szkół ponadgimnazjalnych prowadzonych przez gminy lub samorządy województw, mających siedzibę na obszarze powiatu, tak aby umożliwić młodzieży zamieszkałej na obszarze powiatu realizację obowiązku nauki.

Art. 39 w ust. 4a i ust. 5 projektu wyłania podmioty biorące udział w ustalaniu profili dla liceum profilowanego i zawodów, w których kształci szkoła zawodowa:

Dyrektor liceum profilowanego, w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę oraz po zasięgnięciu opinii kuratora oświaty, ustala profile kształcenia prowadzone w tym liceum.

I dalej:

Dyrektor szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe, w  porozumieniu z organem prowadzącym szkołę, organem sprawującym nadzór pedagogiczny oraz po zasięgnięciu opinii odpowiednio wojewódzkiej lub powiatowej rady zatrudnienia ustala zawody, w których kształci szkoła.

Z powyższego zapisu wyłania się kilka podmiotów biorących udział w opracowaniu strategii kształcenia w danej szkole ponadgimnazjalnej. Wśród nich osobą bezpośrednio odpowiedzialną jest dyrektor szkoły. Oczywiste jest, że przy podejmowaniu decyzji będą odgrywały istotną rolę głosy rodziców i aspiracje edukacyjne uczniów - poprzez deklarację kształcenia w danym profilu lub zawodzie składaną przez ucznia przy zgłoszeniu do szkoły.

Projekt nowelizacji ustawy z dnia 8 stycznia 1999 roku - Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, zawiera zmiany ukazujące drogę stopniowego wdrażania drugiego etapu reformy edukacyjnej.

W art. 2 projektu ustawy czytamy:

3. Szkoły zawodowe i licea profilowane są tworzone z dniem 1 września 2002 r.

Art. 2a - 2b opisują działania związane ze wstrzymaniem rekrutacji i likwidacją klas pierwszych. Czytamy tu m.in.:

Art. 2a.1. Z dniem 1 września 2001 r., a w przypadku szkół dla dorosłych - z dniem 1 września 2003 r. likwiduje się klasę pierwszą, a w latach następnych kolejne klasy dotychczasowej szkoły zasadniczej i szkół średnich, z wyjątkiem technikum na podbudowie programowej szkoły zasadniczej oraz szkoły policealnej i szkoły pomaturalnej(...)
2. Na rok szkolny 2001/2002, a w przypadku szkół dla dorosłych - na rok szkolny 2003/2004, nie prowadzi się rekrutacji (...)

Art. 2b.1. Z dniem 1 września 2004 ., a w przypadku szkół dla dorosłych - z dniem 1 września 2006 r., likwiduje się klasę pierwszą, a w latach następnych kolejne klasy dotychczasowego technikum na podbudowie programowej szkoły zasadniczej (...)
2. Na rok szkolny 2004/2005, a w przypadku szkół dla dorosłych - na rok szkolny 2006/2007, nie prowadzi się rekrutacji (...)

W rok po likwidacji klasy pierwszej następuje przekształcenie poszczególnych typów szkół ponadpodstawowych w szkoły nowego typu - ponadgimnazjalne. Przesunięcie likwidacji klasy pierwszej w szkołach dla dorosłych o dwa lata może pomóc w organizacji nauczania uczniów drugorocznych:

Art. 6a.1. Uczniowie dotychczasowej szkoły ponadpodstawowej, którzy nie ukończą klasy ulegającej likwidacji i nie uzyskają tym samym promocji do klasy programowo wyższej, mogą jednorazowo powtórzyć tę klasę i kontynuować dalszą naukę w zakresie szkoły ponadpodstawowej w oddziale zbiorczym dla uczniów nie promowanych lub w szkole dla dorosłych (...)

Tak w szkołach nowego typu przez pewien czas istnieć będą klasy szkół dotychczasowych:

Art. 6b.1. W szkołach ponadgimnazjalnych utworzonych w wyniku przekształcenia dotychczasowych szkół ponadpodstawowych prowadzi się klasy dotychczasowych szkół ponadpodstawowych aż do czasu likwidacji tych klas zgodnie z przepisami (...)

Artykuł 7a reguluje sprawę kierownictwa przekształcanych szkół:

Art. 7a.1. Dyrektorzy dotychczasowych publicznych szkół ponadpodstawowych, z dniem przekształcenia tych szkół w szkoły ponadgimnazjalne, stają się dyrektorami szkół ponadgimnazjalnych i zajmują to stanowisko do końca okresu, na jaki im powierzono stanowisko dyrektora dotychczasowej szkoły ponadpodstawowej.

Projekt nowelizacji ustawy - Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego ujmuje w dalszych artykułach kolejne kroki na drodze do opisanych wyżej przekształceń. Kroki te wraz z obowiązującymi datami układają się w plan przygotowań do reformy:

• 31 sierpnia 2001 roku - rady powiatów, po uzgodnieniu z kuratorem oświaty oraz po zasięgnięciu opinii powiatowego urzędu pracy i powiatowej rady zatrudnienia, ustalą i ogłoszą plan sieci publicznych szkół ponadgimnazjalnych,
• 31 grudnia 2001 roku - organy prowadzące publiczne szkoły ponadpodstawowe przygotują dokumenty związane odpowiednio z likwidacją lub przekształceniem szkół ponadpodstawowych i tworzeniem szkół ponadgimnazjalnych,
• 6 miesięcy przed dniem przekształcenia - dyrektorzy szkół
  - sporządzają wykazy nauczycieli, którzy nie będą mogli być zatrudnieni w pełnym wymiarze w szkole ponadgimnazjalnej,
  - informują zainteresowanych nauczycieli o powyższym,
  - przekazują wykazy organowi prowadzącemu szkołę i kuratorowi oświaty.
  Nauczyciele nie wymienieni w wykazie oraz inni pracownicy szkoły stają się pracownikami szkoły nowego typu.
• 31 stycznia 2002 r. - organy prowadzące przedstawią kuratorom oświaty informację o siedzibach szkół ponadgimnazjalnych rozpoczynających działalność z dniem 1 września 2002 r.,
• 31 marca 2002 r. - organy prowadzące przedstawią kuratorom oświaty informację o profilach kształcenia w poszczególnych liceach profilowanych, kierunkach kształcenia zawodowego w szkołach zawodowych oraz liczbie miejsc w szkołach,
• 30 kwietnia 2002 r. - kuratorzy oświaty opracują i przekażą dyrektorom gimnazjów zbiorczą informację dla absolwentów gimnazjów zawierającą wskazanie szkół ponadgimnazjalnych oraz prowadzonych w nich profili i kierunków kształcenia zawodowego,
• 15 maja 2002 r. - kuratorzy oświaty zorganizują system informacji dla kandydatów do szkół ponadgimnazjalnych na obszarze województwa,
• 30 kwietnia 2002 r. - dyrektorzy szkół przedstawią organom prowadzącym arkusze organizacyjne szkół,
• 31 maja 2002 r. - organy prowadzące w uzgodnieniu z kuratorem oświaty zatwierdzą arkusze organizacji.

Projekt zawiera również wskazania dla niepublicznych szkół ponadpodstawowych, związane z ich przekształceniem w niepubliczne szkoły ponadgimnazjalne oraz wskazania dla szkół nowozakładanych - publicznych i niepublicznych.

1. Rozporządzenie w sprawie ramowego statutu publicznego liceum profilowanego i publicznej szkoły zawodowej

Projekt rozporządzenia określa ramowe statuty publicznych szkół ponadgimnazjalnych na wzór statutów szkół podstawowych i gimnazjów. Ramowy statut publicznego liceum profilowanego i  ramowy statut szkoły zawodowej stanowią załączniki do rozporządzenia.

W § 3. projektu rozporządzenia zostały zdefiniowane podstawowe pojęcia związane z nowym typem szkoły - liceum profilowanym.

• kanon kształcenia ogólnego to: zakres kształcenia ogólnego obowiązkowy dla wszystkich uczniów liceum opisany w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla liceum profilowanego,
• profil to: zakres kształcenia określony podstawą programową kształcenia w profilach w liceum profilowanym odpowiednio dla profilu proakademickiego, profilu techniczno-technologicznego, profilu środowiskowo-rolniczego, profilu społeczno-usługowego i profilu kulturowo-artystycznego.
• kierunek profilowania to: zakres kształcenia w ramach przyjętego profilu, obejmujący kształtowanie umiejętności i nabywanie wiadomości specyficznych dla wybranej dziedziny wiedzy, działalności gospodarczej, kulturalnej, artystycznej, branży lub konkretnego zawodu.

Rozumienie powyższych pojęć staje się niezbędne dla dobrej organizacji liceum. Zasady organizacji zostały ujęte we wspomnianych załącznikach.

Załącznik 1. - Projekt ramowego statutu publicznego liceum profilowanego, oprócz spraw standardowych takich jak: nazwa liceum, cele i zadania szkoły wynikające z przepisów prawa, kompetencje organów liceum czy zakres zadań nauczycieli
- określa organizację kształcenia w liceum profilowanym.

Podstawową jednostką organizacyjną każdej szkoły jest oddział; zajęcia edukacyjne prowadzone są w systemie klasowo-lekcyjnym.

Tak zorganizowane są zajęcia w ramach kanonu kształcenia w liceum profilowanym. Dopuszczona jest jedynie nauka w grupach na zajęciach z języków obcych. Rozporządzenie daje też możliwość odstępstwa od zasady w ramach innowacji.

Kształcenie w ramach profili może być organizowane w systemie innym niż klasowo-lekcyjny z możliwością tworzenia grup profilowych międzyklasowych, międzyoddziałowych lub nawet międzyszkolnych. Grupy profilowe mogą być tworzone, gdy liczba uczniów wyniesie co najmniej 20.

Również zajęcia w ramach godzin do dyspozycji dyrektora szkoły mogą być organizowane w systemie grupowym. Ich organizacja może ponadto uwzględniać korzystanie z usług edukacyjnych instytucji zewnętrznych wobec szkoły, w szczególności szkół wyższych, pracodawców, ośrodków szkoleniowych oraz centrów kształcenia ustawicznego i centrów kształcenia praktycznego.

Organizacja kształcenia w profilu proakademickim powinna w szczególności umożliwić uczniowi realizowanie rozszerzonej wersji programowej trzech wybranych przez niego przedmiotów ogólnokształcących, w tym przedsiębiorczości. Grupy nauczania tych przedmiotów mogą być tworzone gdy liczba uczniów wynosi co najmniej 12.

Organizacja zajęć profilowych w ramach dowolnego profilu prozawodowego powinna zapewnić uczniowi możliwość uczęszczania na wszystkie zajęcia edukacyjne zamieszczone w szkolnym planie nauczania w celu realizacji danego profilu.

Szczegółową organizację nauczania, wychowania i opieki w danym roku szkolnym określa arkusz organizacji liceum opracowany przez dyrektora z uwzględnieniem szkolnego planu nauczania. Na podstawie zatwierdzonego arkusza organizacji liceum dyrektor ustala tygodniowy rozkład zajęć.

Załącznik 2. - Ramowy statut publicznej szkoły zawodowej, obok spraw standardowych dla wszystkich rodzajów szkół, określa organizację kształcenia
- zarówno w obszarze kształcenia ogólnego jak i w obszarze kształcenia zawodowego.

Kształcenie ogólne prowadzone jest w oparciu o odpowiednią podstawę programową. Jego zadaniem jest ułatwienie uczniom funkcjonowania w różnych dziedzinach życia społecznego, pobudzanie aspiracji edukacyjnych i wsparcie kształcenia zawodowego.

Kształcenie zawodowe oparte jest na realizacji podstaw programowych kształcenia w poszczególnych zawodach lub w oparciu o programy umożliwiające nabycie kwalifikacji na warunkach określonych odrębnymi przepisami.

Kształcenie ogólne jest organizowane w systemie klasowo-lekcyjnym, dla którego podstawową jednostką organizacyjną jest oddział. Dopuszczona jest nauka w grupach na zajęciach z języków obcych, jak również możliwe są inne odstępstwa w ramach innowacji.

Zajęcia w obszarze kształcenia zawodowego mogą być organizowane w systemie innym niż klasowo-lekcyjny z możliwością tworzenia grup międzyklasowych, międzyoddziałowych lub międzyszkolnych. Grupy mogą być tworzone gdy liczba uczniów wynosi co najmniej 12. Za zgodą organu prowadzącego mogą być tworzone grupy liczące mniej niż 12 uczniów.

Organizacja zajęć w obszarze kształcenia zawodowego może uwzględniać korzystanie z usług edukacyjnych instytucji zewnętrznych wobec szkoły, np.: szkół wyższych, pracodawców, ośrodków szkoleniowych, CKU i CKP. W celu realizowania zajęć praktycznych mogą być tworzone pracownie szkolne, pracownie ćwiczeń praktycznych, pracownie symulacyjne.

W szkole może być prowadzone kształcenie modułowe, a także mogą być organizowane zajęcia blokowe.

Szkoła może prowadzić dokształcanie teoretyczne w obszarze kształcenia zawodowego młodocianych pracowników w zakresie realizowanych przez nią kierunków kształcenia. Może też organizować dla nich, na wniosek pracodawców, zajęcia uzupełniające praktyczną naukę zawodu pod kątem przygotowania do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe.

Szkoła, w porozumieniu z organem prowadzącym, w ramach współdziałania z urzędem pracy, pracodawcami i innymi placówkami oświatowymi, może organizować dla uczniów, w tym młodocianych pracowników, zajęcia dodatkowe zwiększające ich szansę zatrudnienia.

2. Projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych

Rozporządzenie ustala ramowe plany nauczania, stanowiące załączniki, w których określony jest tygodniowy wymiar godzin zajęć edukacyjnych dla poszczególnych typów szkół, w tym godzin do dyspozycji dyrektora szkoły.

Ramowe plany nauczania dotychczasowych szkół ponadpodstawowych podają ilość godzin zajęć w roku szkolnym. Ramowe plany nauczania w szkołach nowego typu, w tym w szkołach ponadgimnazjalnych, sporządzane są dla całego etapu edukacyjnego (np. trzyletniego w przypadku liceum profilowanego). Ta elastyczność ma duże znaczenie w przypadku zwiększonego ruchu nauczycielskiego związanego z przekształcaniem szkół.

Dyrektor liceum profilowanego ustala szkolny plan nauczania w zależności od potrzeb uczniów i możliwości szkoły przy przestrzeganiu zasady, że nauczanie języka polskiego, kontynuowanego języka obcego, matematyki, WF oraz religii / etyki musi być realizowane w każdym roku (w każdej klasie).

W liceach profilowanych jest pula 10 godzin oddanych do dyspozycji dyrektora szkoły. Rozporządzenie określa na jakie zajęcia dyrektor szkoły może godziny te przeznaczyć.

Godziny te mogą być wykorzystane na realizację programu ścieżek edukacyjnych oraz dodatkowych zajęć WF (w związku ze zwiększeniem ilości godzin tego przedmiotu, zgodnie z ustawą z dnia 26 lipca 2000 roku). Za ich pomocą mogą zostać zorganizowane zajęcia przygotowujące część uczniów do matury na poziomie podstawowym. Może być zwiększona ilość zajęć w kanonie lub w profilu, np. z języka obcego lub technologii informacyjnych. Mogą też być wprowadzone do szkolnego planu nauczania przedmioty inne, ważne ze względu na profil nauczania. W ramach tych godzin jest możliwe prowadzenie kursów umożliwiających nabycie wstępnych kwalifikacji w ramach danego zawodu, wspierających kształcenie w profilach. Przedmioty i kursy złożą się na ofertę szkoły skierowaną do kandydatów. Umożliwią też zachowanie i rozwijanie tego co stanowi cenny, autorski dorobek obecnych szkół.

Rodzaj i liczba godzin zajęć w liceum profilowanym, w kanonie i w profilu, są podobne do proponowanych w projekcie z kwietnia br. Różnice występują na kilku polach:

• do kanonu doszedł przedmiot: technologie informacyjne w liczbie 2 godzin tygodniowo w trzyletnim cyklu edukacyjnym, zwiększając ogólną pulę godzin nauczania (zgodnie z wnioskami płynącymi z konsultacji społecznych); nie zrezygnowano przy tym z idei nauki wykorzystywania komputera jako narzędzia na poszczególnych zajęciach profilowych,
• godziny do dyspozycji dyrektora szkoły zostały połączone z godzinami przeznaczonymi na tzw. ofertę dodatkową, tworząc jedną pulę godzin o zróżnicowanym przeznaczeniu,
• godziny zajęć profilowych zostały zwiększone z 9 do 11 (zgodnie z licznymi postulatami domagającymi się jeszcze większej elastyczności organizacji liceum).

Liczba godzin zajęć w szkole zawodowej, w stosunku do projektu z kwietnia, uległa nieznacznym zmianom:

• dyrektor szkoły wraz z wychowawcą klasy posiadają do wspólnej dyspozycji pulę 6 godzin tygodniowo w dwuletnim cyklu nauczania, z czego 2 godziny przeznacza się na dodatkowe lekcje WF,
• dla podtrzymania ciągłości nauczania języka obcego i umożliwienia uczniom zapoznania się z terminologią stosowaną w zawodzie wprowadzono nauczanie języka obcego,
• 2 godziny został zwiększony przydział godzin na kształcenie ogólne kosztem godzin kształcenia w zawodzie.

Równocześnie została otwarta możliwość prowadzenia w szkole zawodowej nauczania dłuższego niż 2 lata, połączona z proporcjonalnym zwiększeniem ilości godzin nauczania.

Powstały ramowe plany nauczania dla liceum profilowanego dla dorosłych i szkoły zawodowej dla dorosłych, a także ramowe plan nauczania dla młodzieży niepełnosprawnej i niedostosowanej społecznie.

3. Rozporządzenie w sprawie warunków i trybu przyjmowania uczniów do publicznych przedszkoli, szkół oraz przechodzenia z jednych typów do innych

O przyjęcie do klasy pierwszej liceum profilowanego lub szkoły zawodowej mogą ubiegać się kandydaci, którzy legitymują się świadectwem ukończenia gimnazjum.

O przyjęcie do klasy pierwszej liceum uzupełniającego mogą ubiegać się kandydaci, którzy ukończyli szkołę zawodową.

O przyjęcie na semestr pierwszy szkoły policealnej mogą ubiegać się kandydaci, którzy ukończyli liceum profilowane lub liceum uzupełniające.

W celu przeprowadzenia rekrutacji do klasy pierwszej liceum profilowanego i szkoły zawodowej dyrektor szkoły powołuje szkolną komisję rekrutacyjno-kwalifikacyjną, wyznacza jej przewodniczącego i określa zadania członków.

Szkolna komisja rekrutacyjno-kwalifikacyjna:

1. opracowuje i ogłasza regulamin rekrutacji na dany rok szkolny w terminie do 15 marca każdego roku poprzedzającego rekrutację,
2. ustala na podstawie zapisów w statucie szkoły kryteria i zasady przyjęć z uwzględnieniem ocen na świadectwie ukończenia gimnazjum, w tym wyników egzaminów gimnazjalnych,
3. określa dodatkowe kryteria w przypadku szkół (oddziałów) sportowych, mistrzostwa sportowego i klas dwujęzycznych,
4. ustala punktację ocen, o których mowa w punkcie 2, (zależnie od profilu kształcenia) z zajęć edukacyjnych i z egzaminu, przyjmując zasadę, że punktacja wyniku egzaminu nie może przekroczyć 50% ogółu punktów,
5. sporządza protokół postępowania kwalifikacyjnego.

Od decyzji szkolnej komisji rekrutacyjno-kwalifikacyjnej przysługuje odwołanie do dyrektora szkoły, w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyników rekrutacji.

Przy przyjmowaniu do szkół ponadgimnazjalnych uwzględniane są:

• uprawnienia, które przysługują finalistom oraz laureatom konkursów przedmiotowych szczebla wojewódzkiego,
• orzeczenia wydawane przez publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne,
• w przypadku równorzędnych wyników uzyskanych w postępowaniu kwalifikacyjnym pierwszeństwo mają: sieroty i wychowankowie domów dziecka oraz kandydaci o potwierdzonych ukierunkowanych zdolnościach, którzy mieli ustalony indywidualny program lub tok nauki.

Dyrektor szkoły może odstąpić od powołania szkolnej komisji rekrutacyjno-kwalifikacyjnej jeżeli liczba kandydatów do tych szkół jest mniejsza od liczby miejsc.

W stosunku do kandydata ubiegającego się o przyjęcie do szkoły policealnej, tworzonej z dniem 1 września 2005 r., komisja rekrutacyjno-kwalifikacyjna ustala zasady i kryteria skrócenia okresu nauczania na podstawie przedstawionego przez niego świadectwa (świadectw) kwalifikacyjnego lub innych dokumentów potwierdzających jego wiadomości i umiejętności.

Skrócenie kandydatowi okresu nauczania w szkole policealnej możliwe jest także na podstawie wyniku sprawdzianu przeprowadzonego przez komisję z zakresu wiadomości i umiejętności zawodowych. Zakres tego sprawdzianu komisja ogłasza na 5 miesięcy przed terminem rozpoczęcia rekrutacji do szkoły.

Szkoły ponadgimnazjalne, w porozumieniu z kuratorium oświaty, zgłaszają po dniu 20 sierpnia każdego roku termin dodatkowej rekrutacji dla absolwentów gimnazjów, którzy przystąpili do egzaminu gimnazjalnego w późniejszym terminie.

Kurator oświaty przekazuje gminom i dyrektorom gimnazjów informacje o szkołach ponadgimnazjalnych i dostępnych formach pozaszkolnych, umożliwiających kandydatowi realizację obowiązku nauki.

4. Projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych

Ocenianie wewnątrzszkolne w liceum profilowanym prowadzone jest według zasad przyjętych dla innych typów szkół z tym, że klasyfikacja końcoworoczna polega na podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia odrębnie z każdych zajęć edukacyjnych wynikających z profilu liceum. Jeżeli dany przedmiot realizowany jest przez ucznia w ramach kanonu i oddzielnie w ramach kształcenia w profilu, oceny klasyfikacyjne są odrębne.

W liceum profilowanym uczeń otrzymuje promocję do klasy programowo wyższej, jeżeli ze wszystkich zajęć określonych w szkolnym planie nauczania, zarówno zajęć realizowanych w ramach kanonu, jak i zajęć profilowych lub innych, realizowanych w ramach godzin do dyspozycji dyrektora szkoły, uzyskał oceny klasyfikacyjne końcoworoczne wyższe od stopnia niedostatecznego.

W szkole policealnej i pomaturalnej uczeń jest promowany po każdym semestrze.

Egzamin maturalny, będący formą oceny poziomu wykształcenia ogólnego, jest przeprowadzany dla absolwentów trzyletnich liceów profilowanych i dwuletnich liceów uzupełniających.

Egzamin maturalny składa się z części wewnętrznej, mającej formę egzaminu ustnego i z części zewnętrznej, mającej formę egzaminu pisemnego.

Część wewnętrzna egzaminu obejmuje:

1. przedmioty zdawane obowiązkowo:

• język polski,
• język obcy nowożytny,

1. wybrany (-e) przez uczniów drugi i następne języki nowożytne - w przypadku, gdy uczniowie dokonają takiego wyboru.

Część zewnętrzna egzaminu maturalnego obejmuje:

1. przedmioty zdawane obowiązkowo na poziomie podstawowym lub rozszerzonym:

• język polski,
• język obcy nowożytny,
• matematykę,

1. Przynajmniej jeden przedmiot wybrany przez zdającego:

• biologia,
• chemia,
• fizyka z astronomią,
• geografia,
• historia,
• informatyka,
• język obcy nowożytny,
• język obcy klasyczny,
• wiedza o społeczeństwie.

Zdający ma prawo zdawać więcej niż jeden przedmiot wybrany.

Egzamin maturalny może być także przeprowadzany z przedmiotów nie wymienionych powyżej, zgłoszonych przez dyrektora szkoły lub wprowadzonych przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Zgłoszenie składa się do dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej za pośrednictwem dyrektora komisji okręgowej, po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty, co najmniej na 3 lata przed terminem egzaminu maturalnego. Zgłoszenie, o którym mowa może dotyczyć przedmiotów, których wymiar nauczania wynosi co najmniej 3 godziny tygodniowo w ciągu całego etapu edukacyjnego.

Zdający może zdawać część wewnętrzną lub zewnętrzną egzaminu maturalnego z przedmiotów obowiązkowych na poziomie podstawowym bądź rozszerzonym. Szczegółowy opis wymagań egzaminacyjnych dla rozszerzonego poziomu egzaminu maturalnego zawiera syllabus.

Zdanie egzaminu na poziomie rozszerzonym wymaga rozwiązania dodatkowych zadań egzaminacyjnych, odpowiadających wymaganiom dla tego poziomu. Negatywny wynik egzaminu na poziomie rozszerzonym nie ma wpływu na wynik egzaminu z danego przedmiotu na poziomie podstawowym.

Zdający pisemnie deklaruje wybór przedmiotu (przedmiotów) egzaminu maturalnego oraz poziomu egzaminów z przedmiotów zdawanych obowiązkowo. Wybór ten nie jest zależny od profilu nauczania szkoły (oddziału), do której uczęszczał zdający. Wybór poziomu egzaminów z przedmiotów zdawanych obowiązkowo w części wewnętrznej i części zewnętrznej jest niezależny. Zdający może w szczególnie uzasadnionych przypadkach, nie później niż na 3 miesiące przed terminem egzaminu maturalnego, zmienić wybrany przedmiot egzaminu.

Egzamin maturalny, o którym mowa jest przeprowadzany począwszy od maja 2001/2002 roku.

Począwszy od roku 2004/2005 egzamin maturalny jest przeprowadzany dla absolwentów liceów profilowanych

Egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe jest zewnętrzną formą sprawdzania poziomu opanowania wiedzy i umiejętności określonych w standardach wymagań. Jest on przeprowadzany dla absolwentów szkół zawodowych i szkół policealnych, publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych.

Egzamin czeladniczy dla młodocianych pracowników zatrudnionych w celu nauki zawodu, przeprowadzany na podstawie odrębnych przepisów, jest egzaminem potwierdzającym kwalifikacje według niniejszego rozporządzenia.

Dla potrzeb egzaminu, w zawodach wymienionych w klasyfikacji zawodów, wyodrębnia się kwalifikacje zawodowe, rozumiane jako układy wiadomości i umiejętności niezbędne do samodzielnego wykonywania określonego zestawu zadań zawodowych i umożliwiające podjęcie zatrudnienia.

Przy wyodrębnianiu kwalifikacji uwzględnia się zawody występujące w Klasyfikacji zawodów i specjalności ustalonej rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej oraz podstawy programowe kształcenia.

Wykaz egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe stanowi załącznik do rozporządzenia.

Projekt ujmuje zasady przeprowadzania egzaminów.

5. Projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie warunków i trybu dopuszczania do użytku szkolnego programów i podręczników oraz zalecania środków dydaktycznych

Podpisanie przez Ministra Edukacji Narodowej rozporządzenia wprowadzającego podstawę programową kształcenia ogólnego i  podstawę programową kształcenia w profilach w liceum profilowanym oraz podstawę programową kształcenia ogólnego dla szkół zawodowych (przewidziane w lutym 2000 r.) otworzy autorom drogę do tworzenia programów i pisania podręczników szkolnych dla szkół ponadgimnazjalnych.

Wymagania, jakim musi odpowiadać program szkolny i podręcznik oraz procedury dopuszczania tego programu czy podręcznika do użytku szkolnego są takie same jak w przypadku szkół podstawowych i gimnazjów.

6. Projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie organizowania i finansowania praktycznej nauki zawodu

Celem praktycznej nauki zawodu jest przygotowanie uczniów publicznych szkół prowadzących kształcenie zawodowe do sprawnego wykonywania zadań określonych w programach nauczania dla danego zawodu. Praktyczna nauka zawodu jest organizowana w formie zajęć praktycznych i praktyk zawodowych.

Okres prowadzenia zajęć praktycznych i praktyk zawodowych określa plan nauczania dla danego typu szkoły, a zakres zdobywanych przez uczniów umiejętności na tych zajęciach i praktykach określa program nauczania dla danego zawodu.

Projekt rozporządzenia zwiększa liczbę jednostek organizacyjnych, w których mogą być prowadzone zajęcia praktyczne, uwzględniając nowe typy publicznych placówek oświatowo-wychowawczych: centra kształcenia praktycznego i centra kształcenia ustawicznego.

Projekt rozporządzenia stanowi :

Praktyczna nauka zawodu jest organizowana w centrach kształcenia praktycznego, centrach kształcenia ustawicznego, w warsztatach szkolnych, pracowniach szkolnych i szkolnych gospodarstwach rolnych, a także w przedsiębiorstwach, zakładach i instytucjach państwowych, indywidualnych gospodarstwach rolnych, jednostkach organizacyjnych osób prawnych i fizycznych (pracodawcy).

Organy i osoby prowadzące szkoły, które kierują swoich uczniów na zajęcia praktyczne do centrów lub warsztatów prowadzonych przez inne organy lub osoby, ponoszą koszty realizacji tych zajęć, na podstawie porozumienia z organem prowadzącym daną placówkę.

Centra, tak jak szkoły, prowadzące praktyczną naukę zawodu wyznaczają spośród pracowników nauczycieli praktycznej nauki zawodu lub instruktorów praktycznej nauki zawodu.

Projekt rozporządzenia w dalszej części opisuje wymagania, jakim muszą sprostać wymienieni instruktorzy i nauczyciele, warunki ich zatrudnienia, oraz warunki odbywania praktyk przez uczniów.

W dniu 28 września 2000 r., w gmachu Ministerstwa Edukacji Narodowej, odbyło się spotkanie przewodniczących zespołów przedmiotowych, które w marcu br. opracowały koncepcję wstępną podstaw programowych kształcenia ogólnego dla liceum profilowanego, prezentowaną następnie w tzw. "niebieskiej książeczce". Przewodniczący zespołów zapoznali się z uwagami i sugestiami podmiotów, które zabrały głos w dyskusji społecznej nad podstawami programowymi. Na spotkaniu przedyskutowane zostały też niespójności w zakresie konstrukcji podstaw programowych oraz braki w zakresie ciągłości tematycznej w odniesieniu do gimnazjum. Omówiono kierunki koniecznych zmian programowych oraz zmian w zakresie konstrukcji zapisów; zasygnalizowano miejsca poprawek redakcyjnych.

Dnia 11 października br. zebrali się w gmachu Ministerstwa członkowie zespołów przedmiotowych i przystąpili do korekty tekstu podstaw programowych liceum profilowanego w zakresie kształcenia w kanonie i w profilach.

W wyniku prac korygujących zaczęła wyłaniać się idea części kanonicznej i części profilowej kształcenia ogólnego.

Kształcenie profilowe w zakresie języka polskiego i matematyki stanowi poszerzenie i pogłębienie poszczególnych tematów kanonu nauczania. Podstawa programowa przedmiotów takich jak: historia, biologia, geografia, fizyka, chemia posiada wyraźnie odmienny charakter w części kanonicznej i profilowej.

W kanonie położony został nacisk na te obszary tematyczne, które pozwolą absolwentowi na odbiór wiedzy popularnonaukowej z danej dziedziny i stosowanie tej wiedzy w życiu codziennym. W tematyce profilu położony jest nacisk na przygotowanie ucznia do studiów w danej dziedzinie.

Zgodnie z postulatami, które napłynęły w ramach konsultacji społecznych, skorygowana podstawa programowa posiada dwie godziny zajęć technologii informacyjnych w kanonie nauczania. Nie oznacza to rezygnacji z wcześniejszych założeń, według których uczeń uczyłby się wykorzystywania komputera jako narzędzia przede wszystkim w czasie tych zajęć profilowych, z którymi łączy swój przyszły zawód.

W dniu 10 listopada br. dokonano, analogicznie do opisanej, korekty podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły zawodowej.

W szkole zawodowej kształcenie ogólne odbywa się w dwóch blokach: bloku humanistyczno-społecznym i bloku matematyczno-przyrodniczym. Na obydwa bloki przeznacza się łącznie 12 godzin zajęć. Ta stosunkowo mała liczba godzin nakazywała bardzo precyzyjny dobór treści nauczania.

ROZDZIAŁ II

Proces wyboru profilu w Zespole Szkół Ogólnokształcących i Szkole Mistrzostwa Sportowego w Biathlonie

w Szklarskiej Porębie

Zespół Szkół Ogólnokształcących do wyboru profilu przygotowywał się od roku 2000. Wtedy to jednak proponowanych było tylko 5 profili: akademicki, techniczno-technologiczny, rolniczo-środowiskowy, społeczno-usługowy oraz kulturowo-artystyczny. Dyskusje prowadzone z nauczycielami, uczniami oraz ich rodzicami doprowadziły do wyboru dwóch spośród wymienionych profili, a mianowicie akademickiego i społeczno-usługowego z nachyleniem na obszary działalności zawodowej o charakterze turystycznym i  hotelarskim. Jednak zmiany, o których pisałam w I rozdziale zmusiły nas do ponownego wyboru odpowiedniego dla sytuacji w Szklarskiej Porębie profilu.

Tym razem oprócz zbadania oczekiwań klientów szkoły przeanalizowaliśmy strukturę bezrobocia w rejonie jeleniogórskim, szczególnie zwracając uwagę na wysokość bezrobocia wśród absolwentów szkół zawodowych i średnich. Pomimo niepokojącego faktu wzrostu bezrobocia wśród absolwentów szkół turystyczno-hotelarskich zdecydowaliśmy się na wybór profilu usługowo-gospodarczego. Podejmując taką decyzję braliśmy pod uwagę strategię rozwoju naszego miasta, w której rozbudowa bazy turystyczno-hotelowej stanowi priorytet. W sytuacji kiedy miasto przygotowuje się do działań, które zwiększą jego atrakcyjność turystyczną i przyciągną większe rzesze turystów zarówno z kraju jak i zza granicy pojawia się szansa, zwiększenia liczby hoteli, pensjonatów, w których pracę znajdą absolwenci liceum o profilu usługowo-gospodarczym. Decydując się na tworzenie liceum profilowanego chcieliśmy stworzyć szansę dla młodzieży ze Szklarskiej Poręby znalezienia zatrudnienia w dziale usług turystyczno-hotelarskich, który jest i będzie najważniejszym sektorem usług w naszym mieście. Analizując przesłanki merytoryczne tworzenia w naszym mieście liceum profilowanego uwzględnialiśmy aspiracje edukacyjne mieszkańców, rynek pracy zarówno lokalny jak i regionalny oraz otoczenie gospodarcze, czyli warunki lokalne i strategię rozwoju. Braliśmy pod uwagę otoczenie edukacyjne, zasoby kadrowe oraz warunki materialne.

Tak więc o wyborze profilu zdecydowali wszyscy klienci szkoły biorąc pod uwagę zarówno oczekiwania społeczności lokalnej jak i  warunki oraz prognozy rozwoju naszego rejonu. Zgodnie z obowiązującymi przepisami decyzje podejmowane były w  porozumieniu z organem prowadzącym.

Uchwałą Rady Powiatu Jeleniogórskiego utworzone zostało Liceum Profilowane o profilu usługowo-gospodarczym.

Założenia programowo-organizacyjne liceum profilowanego o profilu usługowo-gospodarczym

Kształcenie w liceum o profilu usługowo-gospodarczym przygotuje absolwenta do egzaminu maturalnego oraz pozwoli ukształtować umiejętności ogólnozawodowe. W najszerszym zakresie liceum profilowane o profilu usługowo-gospodarczym przygotuje ogólnozawodowo w przypadku naszej szkoły w dziedzinie usług turystycznych.

Zgodnie z założeniami i celami kształcenia uczeń zostanie wyposażony w następujące umiejętności:

• wykorzystania komputera do sporządzania korespondencji i prowadzenia dokumentacji przedsiębiorstwa usługowego
• obsługi technicznych urządzeń biurowych
• prowadzenia podstawowych rozliczeń finansowo-księgowych
• tworzenie wizerunku przedsiębiorstwa usługowego
• prowadzenia podstawowych badań marketingowych
• dobierania form reklamy do rodzaju usług
• analizowania jakości świadczonych usług
• stosowania podstawowych przepisów prawniczych, bhp, prawa pracy
• pracy w zespole, skutecznego komunikowania się z potencjalnymi klientami.

Osiągnięcie wyżej wymienionych celów wymaga korelacji między przedmiotami ogólnokształcącymi a blokami tematycznymi kształcenia ogólnozawodowego. Musi istnieć ścisły związek między osiągniętymi w wyniku procesu nauczania przedmiotów ogólnokształcących celami i  realizacją treści kształcenia ogólnozawodowego w poszczególnych blokach tematycznych. Organizując proces kształcenia w liceum profilowanym nauczyciel powinien również odczytywać cele kształcenia w tym profilu jako możliwość rozszerzenia i dopełnienia celów zakładanych w przedmiotach ogólnokształcących.

Korelacja przyczyni się do skutecznej realizacji zadań i funkcji profilu usługowo-gospodarczego, a jednocześnie spowoduje rozszerzenie treści przedmiotów ogólnokształcących takich jak :

• języki obce

• geografia

• biologia

• chemia

Zakres tematyki, która może być przedmiotem korelacji przedstawię na przykładzie geografii. Podczas realizacji tematyki “Regiony turystyczne w Polsce” kształtujemy następujące umiejętności uczniów :

• identyfikowanie regionów turystycznych w Polsce

• wykazywanie wpływu turystyki na rozwój regionu

Poniższy schemat przedstawia bloki tematyczne, moduły kształcenia oraz proponowany wymiar godzin.

Całokształt procesu dydaktyczno-wychowawczego powinien zagwarantować absolwentowi posiadanie podstaw do specjalistycznego kształcenia w zawodach usługowych.

Uzupełnieniem procesu dydaktycznego mogą być również organizowane przed rozpoczęciem kształcenia obozy integracyjne oraz obozy wakacyjne mające na celu np. doskonalenie języka obcego.

Autorzy programów nauczania zwracają uwagę na rolę wycieczek, organizowanych w ramach realizacji treści poszczególnych modułów. Pozwoli to na upoglądowienie treści omawianych podczas zajęć szkolnych, a ponadto może pobudzić zainteresowanie uczniów do zdobywania kwalifikacji zawodowych wynikających z profilu kształcenia. Wycieczki powinny być organizowane do:

• hoteli i innych obiektów noclegowych
• zakładów usługowych
• agencji marketingowych (reklamowych)
• miast targowych (połączone z uczestnictwem w wybranych targach branżowych – w naszym przypadku Targi Turystyczne w Berlinie, w Poznaniu, w Warszawie)
• biur podróży krajowych i zagranicznych.

Należy zwrócić szczególną uwagę na rolę dominującej w koncepcji metodycznej liceum profilowanego metody projektów.

Przedstawię kilka przykładów projektów dla poszczególnych bloków tematycznych.

1. Przygotowanie do prowadzenia działalności usługowej:

• plan marketingowy usług hotelarskich
• kampania reklamowa wybranego hotelu

1. Obsługa klienta

• obsługa klienta niepełnosprawnego
• reklamacja usługi
• jakość usług hotelarskich w Polsce i zagranicą

1. Administrowanie przedsiębiorstwem usługowym

• prezentacja przedsiębiorstwa usługowego
• przyjęcie delegacji zagranicznej

W celu skutecznej realizacji procesu kształcenia powinny być zapewnione odpowiednie warunki technodydaktyczne.

Zajęcia dydaktyczne powinny odbywać się w zorganizowanych i odpowiednio wyposażonych pracowniach –laboratoriach.

W pracowni – laboratorium usług powinny się znajdować między innymi:

- stanowisko audio - video

• stanowisko komputerowe
• rzutniki
• stoliki dające się łatwo ustawić w różne formy geometryczne

W pracowni techniki biurowej:

• 15 stanowisk komputerowych
• maszyna elektroniczna do pisania
• kserokopiarka
• telefax
• maszyna do niszczenia dokumentów
• rzutnik
• laminator
• dyktafony
• aparat fotograficzny cyfrowy

W pracowni komputerowej:

• stanowiska komputerowe o aktualnym standardzie!
• system audiowizualny
• dostęp do internetu
• pakiet biurowy

Ponieważ zakłada się indywidualną pracę ucznia szkoła powinna posiadać dwie pracownie komputerowe , każdą wyposażoną w 16 stanowisk.

Spełnienie przedstawionych warunków technodydaktycznych wydaje się niemożliwe w sytuacji polskiej oświaty, gdzie wciąż występują problemy z uruchomieniem jednej pracowni komputerowej z dostępem do internetu. Dlatego wydaje się bardzo ważnym utworzenie w Jeleniej Górze CENTRUM KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO, z wieloma pracowniami-laboratoriami, z których mogliby korzystać uczniowie z różnych szkół z naszego terenu.

23.08.2001roku w komunikacie wydanym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej przedstawiono przyjęty do realizacji – w miarę posiadanych środków – program przygotowania szkół i placówek prowadzących kształcenie zawodowe do przeprowadzania zewnętrznych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe oraz korelacji z rynkiem pracy. Celem programu jest doposażenie publicznych szkół zawodowych i placówek, takich jak centra kształcenia praktycznego i centra kształcenia ustawicznego, w sprzęt, pomoce i materiały dydaktyczne – pracownie, laboratoria, stanowiska dydaktyczne do realizacji kształcenia zawodowego.

W dalszej części omawiania założeń programowo-organizacyjnych przedstawię kilka wybranych celów kształcenia w ramach poszczególnych bloków tematycznych i modułów kształcenia.

W ramach przygotowania do prowadzenia działalności usługowej uczeń powinien umieć:

• opracować misję przedsiębiorstwa usługowego
• zaplanować ofertę usługową
• zróżnicować usługi w warunkach konkurencji
• ukształtować ceny usług
• opracować uproszczoną strategię marketingu
• dobrać środki i formy reklamy
• opracować plan marketingowy w działalności usługowej

W module kształcenia – wybrane usługi - Usługi turystyczne uczeń powinien nabyć następujące umiejętności:

• zidentyfikować przedmiot turystyki
• przedstawić rozwój turystyki w Polsce
• rozróżnić młodzieżowe międzynarodowe organizacje turystyczne
• wskazać czynniki rozwoju współczesnej turystyki
• wskazać różne rodzaje turystyki
• umiejscowić punkty informacji turystycznej
• przygotować dokumentację wycieczki
• ubezpieczyć uczestników wycieczki
• pilotować wycieczkę
• złożyć wniosek o paszport i wizę
• ustalić lokalizację czynnych przejść granicznych w regionie

Ważnym elementem procesu kształcenia są metody sprawdzania i oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów. Należy przyjąć takie metody, które pozwolą na określenie poziomu przyswojenia wiadomości i ukształtowania umiejętności wynikających z celów kształcenia w poszczególnych modułach bloku tematycznego.

W zakresie bloku “przygotowanie do prowadzenia działalności usługowej” proponuje się, aby grupa uczniów wykonała przynajmniej jedno zadanie projektowe w trakcie lub po każdym module.

Projekt powinien być prezentowany na forum klasy lub szkoły.

Zaleca się również przedstawienie uczniom zadań typu “próba pracy”, zadań problemowych, na przykład jak osiągnąć sukces w turystyce?

Proponuje się także zastosowanie testów osiągnięć szkolnych zawierających różnego typu zadania, w tym:

• zadania “z luką”
• zadania prawda-fałsz
• testy wyboru
• zadania na dobieranie

W pracy zostały przedstawione podstawowe problemy związane z powstaniem, założeniami i organizacją Liceum Profilowanego.

Niektóre rozwiązania, takie jak definicje profili licealnych, sposoby profilowania, blokowe i modułowe kształcenie, są nowością w polskim systemie edukacyjnym. Dlatego starałam się zilustrować je w sposób możliwie obrazowy, podając konkretne propozycje konstruowania oferty programowej na poziomie szkoły.

Przyjęcie określonych rozwiązań organizacyjnych zależy zarówno od czynników ekonomicznych, jak i społecznych, wymaga więc dokładnej analizy sytuacji gospodarczo-społecznej.

Biorąc pod uwagę sytuację szkolnictwa zawodowego na naszym terenie, trzeba podjąć działania zmierzające do utworzenia centrum kształcenia praktycznego z nowoczesnym wyposażeniem i wysoko wykwalifikowaną kadrą.

Jeśli zostaną spełnione wszystkie założenia programowo-organizacyjne, nastąpi korelacja między przedmiotami ogólnokształcącymi i ogólnozawodowymi, właściwie będzie realizowane kształcenie modułowe, zagwarantowana będzie baza techniczna- liceum profilowane pomoże uczniowi stworzyć własny warsztat pracy intelektualnej. Przygotuje do dokonania dojrzałych wyborów, pełnego i odpowiedzialnego uczestnictwa w życiu społecznym oraz kierowania własnym rozwojem.

W gimnazjum uczniowie poznali język i narzędzia dyscyplin naukowych. W Liceum Profilowanym będą mieli szansę korzystania z tej wiedzy i umiejętności podczas analizowania problemów współczesnego świata. Wszyscy mają szansę do uzyskania kanonu wykształcenia ogólnego, a zarazem możliwości wybierania dziedzin, których pogłębianie pozwoli przygotować się do samodzielnego życia i do dalszego kształcenia zawodowego lub studiów wyższych.

1. Ministerstwo Edukacji Narodowej, O edukacji dla rynku pracy, Warszawa 2001.

2. Praktyczne zarządzanie liceum profilowanym i szkołą zawodową pod redakcją J. Kordzińskiego, Warszawa 2000.

3. Program nauczania, Liceum Profilowane, Profil usługowo-gospodarczy, Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego, 2002.