powrót na stronę główną   informacje-materiały

Informatyka - EdB - Maciej Dymarski


Alfabet Morse'a
  W sytuacji zagrożenia możemy wykorzystać znajomość alfabetu Morse'a do wezwania pomocy. Sygnał wezwania pomocy to  SOS   w alfabecie Morse'a  (trzy kropki, trzy kreski, trzy kropki) ( trzy sygnały krótkie, trzy długie i znowu trzy krótkie - można sygnał wykonać przy pomocy żródła światła np. latarki czy źródła dźwięku np. gwizdka itp.)
    Sygnał SOS został przyjęty na konferencji międzynarodowej w dniu 1 lipca 1908 roku jako najprostszy do nadania w alfabecie Morse'a. Do skrótu pojawiły się później rozwinięcia np. Save Our Ship - ratujcie nasz statek albo Save Our Souls - ratujcie nasze dusze.  Wcześniej używano sygnału  CQD (Si Kju Di) - czasem rozszyfrowuje się ten skrót jako Come  Quick Danger - Przybądź Szybko Niebezpieczeństwo. Okazuje się, że geneza tego skótu jest inna. Jest to złożenie wezwania używanego w telegrafii lądowej CQ - skrót zastępujący jako podobnie brzmiący słowa "seek you" - szukam cię. Skrót używany jako próba nawiązania łączności ze wszystkimi stacjami. Dodano do tego literkę D od słowa Distress - niepokój, niebezpieczeństwo. Czyli właściwie skrót CQD należałoby rozumieć jako wezwania do wszystkich stacji - "Wszystkie stacje - niebezpieczeństwo".

W 1832 roku, podczas drogi powrotnej z Hawru do Nowego Jorku na statku pocztowym "Sully", Morse spotkał geologa z Bostonu, Charlesa T. Jacksona, który wiele opowiadał mu o najnowszych odkryciach w dziedzinie elektryczności. Pod wpływem tych rozmów, Morse wpadł na pomysł wykorzystania elektryczności do przesyłania wiadomości na odległość.

W 1836 r. uzyskał już pierwsze sukcesy, a w 1837 r. zademonstrował działanie swego telegrafu elektromagnetycznego na uniwersytecie nowojorskim. W 1840 r. przy pomocy Alfreda Vaila stworzył stosowany do dziś kod telegraficzny, zwany alfabetem Morse'a. Wszystkie znaki reprezentowane są przez kilkuelementowe serie sygnałów krótkich (kropek) i długich (kresek). Działanie telegrafu Morse'a polegało na zamykaniu i przerywaniu obwodu elektrycznego przez naciskanie specjalnego klucza - na stacji odbiorczej ołówek, umieszczony nad przesuwającym się paskiem papieru, kreślił na nim kreski lub kropki, zależnie od czasu przepływu prądu.

Wszystkie znaki reprezentowane są przez kilkuelementowe serie sygnałów – krótkich (kropek) i długich (kresek). Kreska powinna trwać co najmniej tyle czasu, co trzy kropki. Odstęp pomiędzy elementami znaku powinien trwać jedną kropkę. Odstęp pomiędzy poszczególnymi znakami – jedną kreskę. Odstęp pomiędzy grupami znaków – trzy kreski.

Początkowo Morse stworzył swój kod z zamiarem wykorzystania go z telegrafem elektrycznym we wczesnych latach 40. XIX wieku,  od 1890 kod Morse'a był już szeroko wykorzystywany w telekomunikacji radiowej. W pierwszej połowie XIX wieku większość szybkiej, międzynarodowej korespondencji przeprowadzano z wykorzystaniem kodu Morse'a przy użyciu linii telegraficznych, podwodnych kabli i obwodów radiowych.

Obecnie najczęściej używany jest przez radioamatorów, mimo iż nie jest już wymagany podczas egzaminu na licencję krótkofalarską w wielu krajach. Międzynarodowy kod Morse'a jest obecnie nazywany "międzynarodowym kodem radiowym", przede wszystkim z tego powodu, że kod będący w dzisiejszym użyciu został znacznie zmodyfikowany w stosunku do tego, który wymyślił Samuel Morse. Zmiany te miały na celu uczynić go bardziej przydatnym w nowoczesnej komunikacji. W zakresie profesjonalnym piloci i kontrolerzy lotu zwykle są zaznajomieni z kodem Morse'a – urządzenia radionawigacyjne, takie jak VOR i NDB, w sposób ciągły wysyłają swoje identyfikatory za pomocą kodu Morse'a.

Kod Morse'a jest zaprojektowany w ten sposób, aby człowiek był w stanie go zrozumieć bez specjalnego urządzenia dekodującego. W sytuacji awaryjnej kod ten może być łatwo nadany za pomocą zaimprowizowanych środków, co czyni go wszechstronnym i uniwersalnym sposobem telekomunikacji.

  
               Tabela konwersji liter i cyfr na kod alfabetu Morse'a.               

znak kod znak kod znak kod znak kod znak kod
a . - n - . ą . - . - 1 . - - - - . . - . - . -
b - . . . o - - - ć - . - . . 2 . . - - - , - - . . - -
c - . - . p . -- . ę . . - . . 3  . . . - - ' . - - - - .
d - . . q - - . - ź - - . . - 4 . . . . - : - - - . . .
e . r . - . ch - - - - 5 . . . . . ( - . - - .
f . . - . s . . . ł . - . . - 6 - . . . . ) - . - - . -
g - - . t - ń - - . - - 7 - - . . . ? . . - - . .
h  . . . . u . . - ó - - - . 8 - - - . . - . . . . -
i . . v . . . - ś . . . - . . . 9 - - - - . _ . - - . -
j . - - - w . - - ż - - . . - . 0 - - - - - / - . . - . 
k - . - x - . . -         = - . . - 
m - - z - - . .         + . - . - .